Пошук

«Залаты век Беларусі» – тэрмін, які не сустрэнеш у афіцыйных падручніках і энцыклапедыях, але ён шырока выкарыстоўваецца ў прыгожым пісьменстве і ў навуковай гістарыяграфіі. У БССР і лукашэнкавай РБ ён не мог выкарыстоўвацца ў прынцыпе, бо аўтарытарныя і таталітарныя рэжымы заўсёды цвердзяць, што менавіта... Болей »

Шляхціц з-пад Слоніма Іосіф Стаброўскі пражыў амаль сто гадоў, прайшоў праз расейскія каўказскія войны, у Першую сусветную даслужыўся да палкоўніка. Ацалеў пры бальшавіках, быў мабілізаваны ў Чырвоную армію, перажыў Другую сусветную вайну пад нямецкай акупацыяй і нават кіраваў музеем у Слоніме. На дзіва... Болей »

Слонім – адзін з нешматлікіх беларускіх гарадоў, дзе помнікаў архітэктуры захавалася больш, чымся было знішчана. Тут у найбольш русіфікатарскі савецкі час нікога не дзівіла і не шакавала беларуская мова на вуліцах ды ўва ўстановах.www.belsat.eu ... Болей »

Вялікая сярэднявечная дзяржава, якая знікла больш за два стагоддзі таму, да сённяшняга дня застаецца ў цэнтры гістарычных дыскусіяў і спрэчак. Галоўнай тэмай дыскусіі паміж беларускімі і летувіскімі гісторыкамі праходзіць нацыянальная прыналежнасць гэтай дзяржавы. Хто яе збудаваў? Летувісы ці беларусы?... Болей »

Ад 1919 года ў Наваградку працавала недзяржаўная беларуская гімназія. Дзейнічала ў цяжкіх умовах пасляваеннай разрухі і неталеранцыі уладаў міжваеннай Польшчы. Але праз самаададаную працу выкладчыкаў – патрыётаў з дапамогай беларусаў з усіх канцоў свету гімназія з беларускай мовай выкладання дасягнула... Болей »

Маскоўская навала заспела літвінаў знянацку. ВКЛ за некалькі гадоў страціла на ўсходзе каля траціны сваёй тэрыторыі. Вораг вёў наступ незвычайна вялікімі сіламі. Невядома была як іх спыніць. Паспалітае рушанне не спраўлялася з абаронай краіны. На прафесійнае войска скарб не меў грошай. Сітуацыя выглядала... Болей »

Старажытны горад над ракою Пінаю вабіць непаўторным архітэктурным абліччам, цудам ацалелым пасля шматлікіх беларускіх няшчасцяў: войнаў, пажараў і кіравання камуністамі. www.belsat.eu ... Болей »

Невялікі горад даўней славіўся не толькі замкам, але і сваймі рэдкімі касцёламі. Адзін з іх фарны, ацалелы да нашых дзён, адным з першых у Беларусі паставілі адразу пасля хрышчэння Літвы ў XIV ст. Касцёл піяраў у XIX ст. адабралі расейскія ўлады і ператварылі ў праваслаўную царкву. Пасля падзення камунізму... Болей »

Горад пры самай мяжы з Расеяй трапіў пад яе ўжо пры першым падзеле Рэчы Паспалітай у 1772 г. Аднак нягледзячы на ўсе перабудовы, перапланіроўку гістарычнага цэнтру, новае будаўніцтва над Мсціславам усё роўна дамінуюць гмахі каталіцкіх касцёлаў з часоў Вялікага Княства Літоўскага. Таксама і расейскае... Болей »

Мураваны касцёл Праабражэння Гасподняга ў Наваградку стаіць, па ўсёй верагоднасці, на месцы самага першага каталіцкага храму ў Беларусі. Бо яшчэ на рубяжы XIII і XIV ст. вялікі князь Віцень збудаваў у сваёй сталіцы драўляны касцёл для каталіцкіх місіянераў манахаў францысканскага ордэна. Глядзіце праграму... Болей »

Нейкім цудам ацалелы мураваны палац у цэнтры горада Пінска, быў збудаваны ў апошнія дзесяцігоддзі 18 ст. Камень у падмурак закладаў кароль Станіслаў Аўгуст Панятоўскі. Вёў будаўніцтва мясцовы шляхціц і вядомы палітычны ды гаспадарчы дзяяч Рэчы Паспалітай Мацей Бутрымовіч. Шмат зрабіў для Піншчыны, пракладваў... Болей »

Пра пачатак гораду Ліда не захавалася звестак. Першая згадка адносіцца да 1340 г. Чаму ж афіцыйнай датаю заснавання гораду лічыцца 1323 г.? Як пачалася гісторыя гораду Ліда? Калі і як узнікла самае ранняе паселішча? Каго ў Ліду запрасіў вялікі князь Гедымін і чаму? Як быў замак звязаны ў горадам? Які... Болей »

Адзін з нешматлікіх гарадоў, назва якога мае дакладна вызначанага паходжання. Смаленскі князь Расціслаў назваў яго ў гонар свайго бацькі, якога лічыў вялікім чалавекам. Але паселішча на месцы Мсціслава ўзнікла нашмат раней, прычым не на Замкавай гары. Невядома дакладна, было яно крывіцкае ці радзіміцкае... Болей »

Шараговае беларускае мястэчка стала нешараговым дзякуючы двум Тызэнгаўзам: Антонію-міністру і Канстанціну-навукоўцу. Першы перабудаваў і перапланаваў паселішча. Сёння ягоныя ацалелыя будынкі гістарычны гонар пастаўцаў. Другі разбудаваў сядзібу з палацам і пераўтварыў яе ў цэнтр арніталогіі, вядомы далёка... Болей »

На 2017 год прыпадае стогадовы юбілей Кастрычніцкай рэвалюцыі ў Расеі – падзеі, наступствам якое была змена сусветнага парадку. Бальшавіцкая рэвалюцыя ў Расеі кардынальным чынам змяніла гістарычны лёс Беларусі. У сённяшняй Рэспубліцы Беларусь да гэтае падзеі ставяцца вельмі неадназначна. Улады ўслаўляюць... Болей »

Паселішча з такою пяшчотнаю назваю не можа быць не цікавае, ды яшчэ калі ў ім захаваліся рэшткі сярэднявечнага замку, а энтузіясты – валанцёры дзякуючы ўпартай шматгадовай працы ператвараюць яго ў культурніцка-турыстычны цэнтр. Гісторыю старажытнага паселішча над Нёмнам, мястэчка з магдэбургскім правам... Болей »

Нефармальную сталіцу Палесся ў XVIII ст. апанавалі езуіты. Праўда, не гэтак, як у Полацку, дзе займелі ва ўласнасць амаль увесь цэнтр, але ўзвялі такі манументальны комплекс з касцёлам і калегіумам, што ён апанаваў усю гарадскую прастору. Нават пасля страты касцёлу, разбуранага камуністамі пасля Другое... Болей »

На Мядзельшчыне блізка мяжы крывічоў з балцкім светам у XI і XII ст. паўстала паселішча ці паселішчы, ад якога (ці якіх) сёння засталіся дзве групы курганных могільнікаў. Наўраўскія курганы, хоць і папсаваныя скарбашукальнікамі розных часоў, пастаянна прывабліваюць археолагаў і валанцёраў аматараў археалогіі... Болей »

Мястэчка на Гарадзеншчыне, калісьці слаўнае сваймі Ганненскімі кірмашамі, якія сённяшнія зэльвенцы імкнуцца адрадзіць. Але найбольш Зэльва славіцца імем беларускае паэткі – змагаркі Ларысы Геніюш, якую да канца ейнага жыцця не змаглі скарыць камуністы ды кагэбісты. Загадка, чаму ў незалежнай Беларусі... Болей »

Пінск меў стаць сталіцай Палескага ваяводства ў міжваеннай Польскай рэспубліцы, але быў ёй толькі паўгода. Умяшаўся лёс вялікі пажар у жніўні 1921 г. моцна знішчыў горад і ваяводскі цэнтр быў перанесены ў Берасце. Але тагачасная польская ўлада захоўвала павагу да рэальнага статусу гораду як буйнога палескага... Болей »