Пошук

Будынкі ў стылі сталінскага ампіру – візітоўка Менску. Але гэты стыль – своеасаблівы помнік Сталіну, таму не лішнім будзе паразважаць, што гэта для беларусаў – спадчына сталінізму ці частка нацыянальнай архітэктуры? Сталінскі ампір – пышны архітэктурны стыль, які Сталін выбраў для сваёй чырвонай імперыі.... Болей »

Прыехаўшы сёння ў Косава, можна наведаць дом-музей Тадэвуша Касцюшкі. У 2018 годзе перад домам урачыста адкрылі помнік гэтаму неафіцыйнаму герою Беларусі. Як жа атрымалася, што сядзіба Касцюшкаў стаіць і сёння, праз 200 гадоў? Чаму прарасейскі рэжым Лукашэнкі дазволіў паставіць помнік змагару за незалежнасць... Болей »

Вайсковыя могілкі ў Менску – месца супакаення беларусаў, якія па-рознаму пераадолелі супярэчлівасць паміж камуністычным і нацыянальным кірункам развіцця Беларусі. Многія з іх заплацілі за гэта сваім жыццём. Чаму і як памерлі гэтыя людзі – у новым выданні праграмы «Загадкі беларускай гісторыі». На Вайсковых... Болей »

Па тэрыторыі сучаснага Менску цякуць розныя рэкі і рачулкі, але сярод іх няма Менкі. Чаму назва гораду і гэтай ракі такія падобныя? Верагодна, адказ крыецца ў вёсцы з характэрнаю назваю Гарадзішча, што менш як за 10 кіламетраў ад мяжы сучаснага Менску. На тэрыторыі сучаснай вёскі Гарадзішча было вялікае... Болей »

У 1890 годзе гарадскім галавою Менску стаў 30-гадовы поўны сіл і энергіі граф Караль Ян Чапскі. Ён заўзята прыняўся мадэрнізаваць горад: з’явіўся грамадскі транспарт, электрастанцыя, тэлефон, тэатр, які пазней стане Купалаўскім, новыя шпіталі, прытулкі і г.д. Але сёння магіла гэтага чалавека ў маёнтку... Болей »

Мястэчка Варапаева пачыналася са шляхецкага фальварку. Але на пераломе ХІХ і ХХ ст. хутка пачало расці і амаль зрабілася раённым цэнтрам. Пра гэта сведчыць закінуты будынак райвыканкаму, перад якім у хмызняку стаіць забыты помнік Леніну. Найбольшую ролю ў гісторыі Варапаева, якая сягае XVІ ст., адыгралі... Болей »

У Дунілавічах ёсць польскія вайсковыя могілкі. Але пахаваныя там не толькі польскія жаўнеры. Верагодна, там знайшлі супакой і кітайскія байцы. Што яны рабілі ў Дунілавічах і як загінулі – у новым выданні «Загадак беларускай гісторыі». Дунілавічы не раз апыналіся ў гушчы важных гістарычных падзеяў, як... Болей »

Цывілізацыі былі створаныя народамі, што перайшлі да аселага ладу жыцця і заняліся сельскай гаспадаркай. Роля сялянаў у гісторыі Беларусі была ў тым, што акурат яны збераглі тое галоўнае, вокал чаго ўзнікла сучасная краіна. Львіную долю гісторыі чалавецтва большасць людзей палявала на звяроў, лавіла... Болей »

Замест Стэфана Баторыя каралём Рэчы Паспалітае мог зрабіцца француз Генрых Валуа. Але літоўская шляхта паставіла жорсткія ўмовы, адна з якіх – свабода веравызнання падданых. Гэта была эпоха цярпімасці ў ВКЛ і час рэлігійных войнаў у Францыі. Вялікае Княства Літоўскае заўсёды было шматканфесійнаю дзяржаваю.... Болей »

Ці правільна думаць, што прыгонніцтва – змрочная з’ява цёмнай мінуўшчыны, якую беларусы забылі як страшны сон? Ці не сутыкнуліся нашыя дзядулі, бабулі і бацькі з прыгонам у СССР? А мы, у сучаснай Беларусі? Прыгонніцтва – гэта спосаб арганізацыі грамадства, для якога характэрна прымацаванне селяніна да... Болей »

Чаму Варшава стала трэцім месцам ягонага пахавання? Чаму Сталін перадаў палякам у 1938 г. труну з парэшткамі караля? Чаму яе павезлі не ў каралеўскі Вавель у Кракаве а ў Воўчын, каля Берасця? Што ўвосень 1987 г. убачылі археолаг Міхась Ткачоў, выкладчык Аляксандр Мілінкевіч з сынам і мастак-рэстаўратар... Болей »

Сённяшняя Рэспубліка Беларусь – сапраўдная краіна парадоксаў. Гэтаксама ў ідэалогіі, як у гісторыі і культуры. Даўно няма афіцыйнай камуністычнай ідэалогіі, а помнікі і вуліцы ў гонар яе заснавальнікаў у краіне лічацца тысячамі. Як у сталічным метро, дзе пад зямлёй знаходзіцца станцыя «Плошча Леніна»... Болей »

Чаму буйны палескі землеўладальнік пайшоў супраць плыні і звязаў сябе з беларускім нацыянальным рухам калі амаль уся даўняя беларуская шляхта лічыла сябе палякамі і змагалася за новую польскую дзяржаву? Чаму Раман Скірмунт не ратаваўся ад «Чырвонай арміі» у верасні 1939 г.? Чаму яго не абараніў мясцовы... Болей »

На паўночным захадзе Беларусі ў Ашмянскім раёне каля мястэчка Гальшаны, а дакладней, паўтара кіламетра далей, пры дарозе ў Баруны знаходзіцца мясціна з незвычайнай назвай «Карабель». Гэта найвышэйшы ва ўсёй ваколіцы пагорак, вяршыня якога акружаная добра захаваным насыпным земляным валам і ровам. Мясцовы... Болей »

Новая гістарычная праграма «Белсату» з прафесарам Аляксандрам Краўцэвічам. У кожнай з 14 серыяў выбітны беларускі гісторык наведвае знакавыя мясціны нашай мінуўшчыны, каб прыпомніць важныя але малавядомыя ці зусім невядомыя падзеі і таямніцы, з імі звязаныя. Чаму замак у Лідзе адрозніваецца ад іншых... Болей »

Знакаміты Лаўрышаўскі манастыр – другі сярод самых старажытных праваслаўных манастыроў на Панямонні пасля Барыса-Глебскага ў Горадні. Аўтэнтычная пісьмовая крыніца XIII стагоддзя, Галіцка-Валынскі летапіс, паведамляе, што каля 1262 года князь Войшалк, сын першага вялікага князя літоўскага Міндоўга, «учыніў... Болей »

У Беларусі пра Крэва ведае, ці прынамсі чуў, кожны школьнік. У падручніках па гісторыі абавязкова згадваецца Крэўская ўнія 1385 года паміж Вялікім Княствам Літоўскім і Каралеўствам Польскім. Сённяшняе Крэва – звычайная вялікая вёска ў Смаргонскім раёне Гарадзенскай вобласці. Але ў нашай краіне не знойдзеш... Болей »

Новая гістарычная праграма «Белсату» з прафесарам Аляксандрам Краўцэвічам. У кожнай з 14 серыяў выбітны беларускі гісторык наведвае знакавыя мясціны нашай мінуўшчыны, каб прыпомніць важныя але малавядомыя ці зусім невядомыя падзеі і таямніцы, з імі звязаныя. Як адкрылі Горадзен над Нёмнам? Колькі мураваных... Болей »

Вясковы настаўнік, антырасейскі паўстанец, судовы следчы, сялянскі адвакат, але найперш – пачынальнік навейшай беларускай літаратуры, першы вялікі нацыянальны паэт, будзіцель беларускага народа. Гэта ён назваў нашую мову «адзежай душы», паэтычна, але і з навуковай дакладнасцю акрэсліў этнічныя межы Беларусі:... Болей »

Чаму пасля бурлівай маладосці князь Міхал Клеафас Агінскі пераехаў у Залессе, пад Смаргонь? Ці ён, баявы афіцэр, які ваяваў супраць расейцаў пад камандваннем Касцюшкі, паверыў абяцанкам Напалеона Банапарта адрадзіць Вялікае княства Літоўскае? Чаму пайшоў на службу да цара Аляксандра I? Ці ў Залессі быў... Болей »