Пошук

Сталася так, што хцівыя суседзі парасцягвалі нашы скарбы, прысвоілі нашы святыні, зрабілі ўсё, каб адбіць нам памяць, а цяпер, пасміхаючыся, часам кажуць: "А хіба ў вас нешта было? Ды каб не мы, вы б дагэтуль у лапцях хадзілі". Кім бы мы былі, "каб не яны", няхай кожны разважыць сам, прачытаўшы кніге.... Болей »

Шмат каму, напэўна, будзе нязвыкла сустрэць тут нетрадыцыйныя погляды і на "адзіны старажытнарускі народ", і на ўзнікненне Вялікага Княства Літоўскага, і на "залаты век" у гісторыі нашае дзяржавы, і на вуніі з Польшчай, і на расейскую акупацыю (вядомую як "уз'яднанне"), і, мабыць, на многае іншае. Ды... Болей »

"Няма больш занядбайнай дзедзіны ў сьветавой пісьменнасьці, як гісторыя паняволенных народаў", - гэтыя словы Вацлава Ластоўскага, напісаныя шмат гадоў таму, і сёння застаюцца для нас надзённымі. Знаходзячыся паміж суседзяў - учарашніх братоў па "сацыялістычным лагеры", якія шпарка адраджаюць сваю дзяржаўнасць... Болей »

Для разгляду пытаньня сацыяльнай генэалёгіі ідэі самабытнасьці Беларусі, а значыцца, і права беларусаў на дзяржаўную незалежнасьць стаўлю тэзу: гістарычны працэс - гэта сума ўчынкаў людзей, намеры якіх часта былі зусім іншыя, чым вынікі іх учынкаў (суб'ектыўнае і аб'ектыўнае ў гісторыі). На падмацаваньне... Болей »

Сёньня, калі мы шмат гаворым пра "нацыянальнае адраджэньне", пра "адбудову нацыі", вельмі важна паддаць аналізу само паняцьце беларускасьці, паколькі паняцьце гэтае было катастрафічна звужана да паняцьця сялянскасьці, мужыцкасьці, вясковасьці. Звужанасьць паняцьця беларускасьці сталася псыхалягічнай... Болей »

Два камплекты срэбных пазалочаных паясоў канца XIV - пачатку XV стст., знойдзеных у пачатку 1990-х гг. у скарбе ля вёскі Літва Маладзечанскага раёна. Скарб быў па-варварску разрабаваны. Адзін з паясоў быў вывезены за межы Беларусі і, па некаторых звестках, знаходзіцца ў Парыжы. У пачатку 2000-х гадоў... Болей »

Віцебск у эпоху ранняга сярэднявечча выступае як цэнтр вызначанай акругі: племянны ў дадзяржаўны перыяд і валасны ў складзе Полацкай зямлі (З 1021 г. пасля перадачы кіеўскім князем Яраславам Мудрым Віцебска разам з Усвятамі полацкаму князю Брачыславу Ізяслававічу). Галоўнымі яго функцыямі па дачыненні... Болей »

Прафесійныя гісторыкі да выскачкаў-аматараў звычайна ставяцца з непавагай. Бываюць усё-такі аматары перад якімі застаецца толькі зняць шапку. Такім аматарам быў паэт Іван Ласкоў, які прымусіў моваведаў і этнолагаў задумацца над наяўнасцю фінскага субстрату ў этнагенезе беларусаў; такім быў і Мікола Ермаловіч.... Болей »

Нягледзячы на важнасць пытання пачаткаў Вялікага княства Літоўскага, ці не большым дасягненнем Ермаловіча з’яўляецца яго асвятленне полацкага перыяду ў гісторыі Беларусі. Тут Ермаловіч поўнасцю пачынальнік, бо ніхто да яго падобнай працы не напісаў. Пад пяром аўтара „Старажытнай Беларусі” ўпершыню наш... Болей »

Быў у горадзе Полацку князь Усяслаў, і меў жа ён многа сыноў. I быў у яго меншы сын мем Георгій, ад якога і нарадзілася шчас-нае тое дзяўчо. I ўзрадаваліся бацькі яе нараджэнню разам з усімі роднымі А праз колькі дзён наказалі хрысціць яе, і хрысцілі яе ў імя Айца, Сына і Духа Святога. I гадавала яе... Болей »

pdf

Падымалі чары і рогі з медавінай на трэбішчы, мо апошні раз у жыцці. Хто ведае, як здзейсніцца над чалавекам воля багоў. Можа, прынясуць з сечы дадому на шчытах, а можа, і вып'е хмельную чару за перамогу над ворагам і на трызне па сябрах. Сядзелі перад вогнішчамі, пілі медавіну. Князёвы отракі падносілі... Болей »

pdf

То быў нядобры знак. Так лічылі ўсе жыхары града Жоўны - ад простага пасынка ў князёвай дружыне да самога князя князёў ліцьвінскіх Жывінбуда. Сярод яснага дня на вачах люду, як лятавец, зляцеў з неба чорны каршук на галубоў, што сядзелі пасярод двара князёвых харомаў. Вострыя кіпцюры драпежніка ўпіліся... Болей »

У выданні змешчаны выбраныя працы беларускага мовазнаўца, прафесара, доктара філалагічных навук Г. I. Кулеш, створаныя ў 1991-2022 гг. У прыведзеных публікацыях асэнсоўваюцца найбольш актуальныя праблемы гісторыі беларускай літаратурнай мовы, стылістыкі і культуры маўлення. Для студэнтаў і выкладчыкаў... Болей »

«Гісторыя пад знакам Пагоні» – гэта цыкл праграмаў тэлеканалу «Белсат» пра найважнейшыя падзеі, з’явы і постаці беларускае гісторыі. У тэлевізійнае падарожжа ў часе вас возьмуць выбітныя аўтары – пісьменнік Уладзімір Арлоў і доктар гістарычных навук Аляксандр Краўцэвіч. Іхныя веды ў спалучэнні з сучаснай... Болей »

Тэлеканал "Белсат" прадстаўляе цыкл "Гісторыя пад знакам "Пагоні". Гэта была адна з самых буйных бітваў сярэднявечча, якая вызначыла лёс многіх еўрапейскіх народаў. Гэта быў дзень у які загінула каля 15 тысячаў чалавек. Гэта была яшчэ адна старонка нашае гісторыі. Пасьля таго як вялікі князь Вітаўт падпісаў... Болей »

Тэлеканал "Белсат" прадстаўляе цыкл "Гісторыя пад знакам "Пагоні". 15 ліпеня 1410 году непадалёк мястэчна Грунвальд польска-ліцвінскія войскі разграмілі армію Тэўтонскага ордэна. У гэты час старажытная дзяржава літвінаў дасягнула найбольшага росквіту. Межы Вялікага Княства працягнуліся ад Балтыйскага... Болей »

Ці існуе нацыянальны характар? Адны кажуць, што яго няма, а іншыя прызнаюць яго існаваньне цалкам натуральнай рэччу. Дык ці ёсьць нацыянальны мэнталітэт у беларусаў і калі ёсьць, то які ён? Пра гэта і пра іншае мы гаворым зь беларускім этнолягам, былым прафэсарам Полацкага дзяржаўнага ўнівэрсытэту, доктарам... Болей »

У беларускім фальклёры ёсьць назвы ўсіх гістарычных суседзяў Беларусі. Як беларусы да іх ставіліся і якія характарыстыкі ім давалі? Наколькі вялікія беларусы ксэнафобы і як яны пазначаюць сваю прастору? Пра гэта і пра іншае мы гаворым зь беларускім этнолягам, былым прафэсарам Полацкага дзяржаўнага ўнівэрсытэту... Болей »

У Беларусі тры гад дзейнічае закон аб генацыдзе беларускага народу ў гады Вялікай Айчыннай вайны і пасьляваенны пэрыяд. За адмаўленьне такога генацыду заводзяцца крымінальныя справы. Пачаліся нават суды над памерлымі ўдзельнікамі генацыду. Хто ж і супраць каго насамрэч праводзіў палітыку генацыду ў... Болей »

Як жаўнеры-беларусы здабывалі незалежнасьць Польшчы ў 1919 – 1920 гадах? Колькі іх служыла ў польскім войску да Другой сусьветнай вайны і падчас яе? Ці паддаваліся яны палянізацыі і ці быў сярод іх нацыянальны рух? Пра гэта і пра іншае мы гаворым зь беларуска-польскім гісторыкам, прафэсарам Варшаўскага... Болей »