![]() |
![]() |
Насуперак савецкім падручнікам Другая сусветная вайна для беларусаў пачалася не ў 1941-м, а ў 1939-м годзе. Далучэнне да БССР Заходняй Беларусі, кароткая гісторыя беларускай Віленшчыны, «першыя саветы», а таксама з’яднанне беларусаў у адным сталінскім канцлагеры – усё ўмясцілася ў кароткі верасень 1939 г. Яшчэ жывая памяць пра тыя падзеі і людзі, якія памятаюць «вызваленне» перасталі баяцца па прычынах вельмі сталага ўзросту пра іх гава... Болей »
Незвычайная гісторыя беларускае гімназіі ў міжваеннай Польшчы, сярэдняе беларускае школы, якая здолела пратрымацца 20 гадоў, не зважаючы на неспрыяльную палітыку ўладаў. Утрымалася адная з шасці, што існавалі ў Заходняй Беларусі. Амаль штодзённае змаганне за выжыванне, збіранне грошай усёю беларускаю грамадой, нават яе выпускнікамі – студэнтамі з Прагі са сваіх стыпендыяў дало плён тысячы беларускіх інтэлігентаў – патрыётаў. Мы пра іх м... Болей »
З-за блізкасці да мяжы з БССР улады міжваеннай Польшчы перанеслі цэнтр Дзісненскага павета ў буйное мястэчка Глыбокае. Атрымаўшы добры імпульс да развіцця, Глыбокае даволі хутка пераўтварылася ў горад. А польская ўлада распачала тут саліднае будаўніцтва: для чыноўнікаў, якія прыбылі з Польшчы, узводзіліся адміністрацыйныя і жылыя будынкі, пераважна ў своеасаблівым г.зв. закапанскім стылі. Значная частка апошніх ацалела. Сёння яны выдзял... Болей »
Адметны еўрапейскі рэгіён, да якога належыць таксама Беларусь, фармаваўся цягам стагоддзяў як самая ўсходняя частка заходнееўрапейскай цывілізацыі. Складаўся з даўніх каралеўстваў – чэшскага, вугорскага, польскага – і Вялікага Княства Літоўскага. Цягам XVII–XVIII стст. быў паглынуты трыма вялікімі дзяржавамі – Расеяй, Аўстрыяй і Прусіяй. У XIX ст. паступова з народных глыбіняў вырасталі нацыянальныя рухі, якія пасля Першай сусветнай вай... Болей »
Асаблівая форма гарадскога самакіравання, створаная ў саксонскім горадзе Магдэбург, з невядомых прычынаў зрабілася вельмі папулярная ў краінах Цэнтральна-Усходняй Еўропы. Яна рэгулявала ўсе праявы гарадскога жыцця – ад органаў кіравання да маёмасных справаў і крымінальных злачынстваў. У Беларусь пранікла ў XIV ст. разам з заходнееўрапейскімі культурніцкімі ўплывамі. Паступова выцесніла мясцовыя формы гарадскога самакіравання, асабліва р... Болей »
Калекцыі Беларускага музею пачалі збірацца каля 1906 г. найперш Іванам Луцкевічам. Але да адкрыцця ў 1921-м ён не дажыў. У музеі захоўваліся ўнікальныя экспанаты, якіх няма ў сучасных беларускіх музеях, напрыклад кнігі Францыска Скарыны. Усё міжваеннае дваццацігоддзе Беларускі музей заставаўся цэнтрам беларускага нацыянальнага жыцця, гонарам віленскіх беларусаў. Ягоныя зборы перажылі нямецкую акупацыю ў надзейных схованках, але ў 1944 г... Болей »
Сістэмная русіфікацыя беларусаў мае даўнюю традыцыю ад Расейскай імперыі, Савецкага Саюзу і сёння перанятая ды працягнутая прарасейскім рэжымам. Прымала і прымае сёння разнастайныя формы – ад забароны ўжывання назвы краіны, фізічнай ліквідацыі творцаў нацыянальнае культуры, масавай міграцыі расейцаў да русіфікацыі галоўных нацыятворчых інстытутаў – школы і мас-медыяў. Падтрымліваецца і рэалізуецца ўладамі Рэспублікі Беларусь ува ўсіх сф... Болей »
Будоўлю святыняў у старадаўнім беларускім мястэчку інспіравалі і фундавалі яго ўладальнікі, найперш – знакаміты Язэп Корчак у першай палове XVII ст. Менавіта гэты магнат ажывіў будоўлю цэркваў ды касцёлаў у Глыбокім праз багатыя зямельныя дараванні ўніяцкім манахам-базылянам і каталіцкім босым кармелітам. Таксама заклаў першы парафіяльны касцёл Cвятой Тройцы, які ў XVIII ст. зрабіўся мураваным. Сёння гэты выдатны помнік віленскага барок... Болей »
Царскія ўлады, напалоханыя выбухам рэвалюцыі 1905 г., пайшлі на паслабленне самадзяржаўнага рэжыму. Між іншага дазволілі нацыянальны друк, чым не прамінулі скарыстацца беларусы, стварыўшы першыя перыядычныя выданні на роднай мове – газеты «Наша доля» і «Наша Ніва». Абуджалі беларусаў да нацыянальнага жыцця. Выдаваліся ў галоўным тагачасным цэнтры краю – Вільні, якая сталася найважнейшым цэнтрам беларускага нацыянальнага руху. <br /><ce... Болей »
На перадпраглядзе: Антоні Тызенгауз (1733-1785) на фоне Горадні з ілюстрацыі 1860-х гадоў аўтарства Напалеона Орды. Калаж з выкарыстаннем выяваў з wikipedia.org Цэласны архітэктурны ансамбль калісьці на ўскраіне, а сёння ў цэнтры Горадні матэрыяльнае ўвасабленне буйнога гаспадарчага эксперыменту XVIII ст., які праводзіў міністр фінансаў Вялікага княства Літоўскага Антоні Тызенгаўз. <br /><center><a href="http://belsat.eu" target="_bla... Болей »