en
pdf

Слонімскі край 4 (50) 2020

гісторыка-краязнаўчае электроннае выданне

Гэты тэкст напісаў дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага Леў Сапега (1557 — 1633), як прадмову да Трэцяга Стутута ВКЛ, кодэкса законаў, што быў надрукаваны ў 1588 годзе. Ён звяртаецца да насельніцтва краіны, абгрунтоўвае важнасць незалежнасці, свабоды, панавання права. Са старабеларускай мовы тэкст узнавіў паэт Алесь Разанаў. Мудрыя людзі ўсіх стагоддзяў сыходзіліся на думцы, што ў кожным — калі б яно ні ўтварылася — гаспадарстве дастойнаму чалавеку нічога не можа быць даражэй за вольнасць. Затое няволя яму настолькі агіднаю мае быць, што не толькі маёмасцю, а і смерцю яе адганяць ад сябе павінен. Таму і не дзіўна, што людзі, якія сябе шануюць, каб не падпасці пад панаванне чужацкае, у змаганні з усякім наспротнікам не шкадавалі ні скарбаў сваіх, ні горлаў. Калі ж аднак, здаралася, трацілі волю, дык усё роўна паводле парадкаў чужых не хацелі жыць. А хіба лепей намнога, каб чалавек быў ад старонняга ворага вольны, ды мусіў свайго трываць над сабою?! Вось жа, на ўтаймаванне ўсякага ліхадзея вынайдзены муштук, ці — іначай — цуглі, каб, маючы боязь перад законам, утрымліваўся ад гвалту і ад сваволі і над слабейшым ды над бяднейшым не пасвіўся і не змушчаўся. Закон і ўсталёўваецца на тое, каб дужы-заможны не ўсё, што яму зажадаецца, рабіў. Як зазначыў Цыцэрон, каб маглі мы вольнасцю карыстацца, становімся для таго нявольнікамі закону.

Catalog: Kamunikat.org
Belarusian publishers: Copyright © 2020 by Слонімскі край
  • Publication Place: Слонім
  • Publication Date: 2020-03-01
  • Editor: Ёрш Сяргей (рэдактар нумару), Чыгрын Сяргей
  • Publisher: Copyright © 2020 by Слонімскі край
  • Book Collection: KAMUNIKAT
Kamunikat.org – Belarusian Internet Library
Permission for reprints of the resources is granted only with the credit to the source.
Permission for reprints on the Internet is granted only with the hyperlink to the Kamunikat.org site.
Ідэя сайту Яраслаў Іванюк
Copyright © 2000-2023 by Kamunikat.org