Пошук

Пад знакам генацыду. XX стагодзьдзе сталася для Беларусі стагодзьдзем генацыду. Ен доўжыцца ад Першай сусьветнай вайны праз рэвалюцыі і грамадзянскую, праз калектывізацыю, сталінскі тэрор, Другую сусьветную, з дадаткам ахвяраў савецка-фінскай да чарнобыльскай катастрофы і сёньняшняй галечы, якая ўжо... Болей »

Ёсць у Сібіры свой Беласток... Слова «Сібір» амаль заўсёды ў нашай свядомасці асацыюецца з такімі паняццямі, як «катарга», «ссылка», «дэпартацыя» і да іх падобнымі. I дзеля гэтага ёсць падставы, бо з усіх шляхоў, што вядуць у Сібір, дарога катаржнікаў, ссыльных, дэпартаваных — самая пратаптаная за некалькі... Болей »

Пасля 17 верасня 1939 года жыццё ў Заходняй Беларусі стала лепшым: сяляне натхнёна працавалі на сваёй зямлі, былі адчыненыя школы на ррднай мове, у кожнай вёсцы ствараліся клубы ці хаты-чытальні, медыцьшскія пункты, моладзь мела магчымасць паехаць на заробкі ў розныя гарады вялікай краіны Саветаў. У... Болей »

Асоба Мікалая Радзівіла Чорнага (1515—1565) — слыннага палітычнага дзеяча Вялікага Княства Літоўскага, асветніка ды патрыёта сваёй Радзімы, прыцягвае апошнім часам увагу многіх беларускіх даследнікаў — гісторыкаў і тэолагаў, філосафаў і мастацтвазнаўцаў. Гэта й не дзіўна: шырокі спектр дзейнасці гэтага... Болей »

Сёлета сьвядомыя беларусы ўсяго сьвету сьвяткуюць вялікую дату ў айчыннай'гісторыі — 75-я ўгодкі Слуцкага паўстаньня. Ад шматлікіх стыхійных антыбальшавіцкіх выступленьняў у пэрыяд замацаваньня бальшавізму ў Беларусі Слуцкае збройнае змаганьне адрозьніваецца сваім выразным нацыянальным зьместам і арганізаванасьцю.... Болей »

Першы Ўсебеларускі зьезд (кангрэс), скліканы дэмакратычным шляхам у Менску ў сьнежні 1917 г., не пасьпеў выканаць свае гістарычнае ролі ў вызначэньні лёсу дзяржаўнасьці беларускага народу. Зьезд быў гвалтоўна разагнаны маскоўскімі бальшавікамі, якія баяліся страціцьуладу і кантроль над Беларусьсю. Дэлегаты... Болей »

Мне прышлося пад час сусьветнай вайны пражыць каля трох гадоў у Магілеве на Дняпры і быць сьведкаю гістарычных падзей і здарэньняў у Царскай Стаўцы. Прад маімі вачыма прайшлі, як у кінематографе, цікавейшыя зьявішчы эпох: рэакцыя царызму, нядбаласьць і спакой дварцовай камарыльлі, пераварот у Петраградзе... Болей »

Дзень 25 Сакавіка ёсьць нашым найбольшым сьвятам, сьвятам нашае нацыянальнае і людзкое годнасьці. 25 сакавіка 1918 году Беларускі Народ заявіў сьвету, што Ён, а ніхто іншы, ёсьць гаспадаром у сваёй хаце і што Ён, як і іншыя народы цывілізаванага сьвету, уважае волю і нацыянальную незалежнасьць найболынымі... Болей »

Прушыньскі, Івашкевіч. А цяпер да мяне ў думках прыходзіць і зусім іншы за іх чалавек і пісьменьнік, Юзаф Мацкевіч. Да вайны ён быў супрацоўнікам віленскага "Słowa", рэдактар якога, ягоны брат Станіслаў Мацкевіч, рабіў шмат шуму, палемізаваў артыкуламі, займаўся палітыкай, біўся ў двубоях (на шаблях)... Болей »

Каб правільна аналізаваць асобныя зьявы з абсягу культуры для пэўнай тэрыторыі, трэба вызначыцца, ці была гэтая тэрыторыя рэальнай структурай, ці можна яе акрэсьліць як рэгіён, што характарызуецца супольнай гісторыяй ужо працяглы пэрыяд часу. Толькі ў такім выпадку можна будзе ажыцьцявіць правільны аналіз... Болей »

Гістарычны агляд пачатку дачыненьняў. Камунізм — ад марксавага празь ленінскі ды сталінскі па хрушчоўскі, а ў гэтым дачыненьні таксама й мао-цзэ-дунаўскі, а нат і тытаўскі — заўсёды праклямуе сваю прынцыповую варожасьць да кажнага нацыяналізму, супрацьставячы яму свой "інтэрнацыяналізм". Выводжаны з... Болей »

Напрыканцы' 2000 г. у Парыжы выйшаў апошні нумар часапіса "Культура", знанага інтэлектуальнага выданьня ў паваеннай Польшчы. На першай старонцы паведамлялася, што 14 верасьня 2000 г. у Мэзон-Лафіт, недалёка ад Парыжу, памёр Ежы Гедройц, заснавальнік і галоўны рэдактар часапісу "Культура". "Пасьля маёй... Болей »

У лютым 1924 г. адбылося першае ўзбуйнепьне тэрыторыі Савецкае Беларусі. 13—16 сакавіка 6-ты Надзвычайны зьезд Саветаў БССР заканадаўча аформіў і замацаваў тэрытарыялыіае павелічэпыіе рэспублікі. Да яе адышлі 15 паветаў й асобныя воласьці Віцебскае, Гомельскае ды Смаленскае губэрняў. Новаўтвораная Калінінская... Болей »

Пасьляваенная хваля беларускіх эмігрантаў здолела захаваць самастойнасьць сваёй этнічнай супольнасьці за межамі Бацькаўшчыны, стварыўшы ўстойлівыя нацыянальныя асяродкі. Адным з найвыдатнейшых зь іх стаўся Беларускі інстытут навукі й мастацтва ў Нью-Ёрку. Ініцыятарамі заснаваньня былі Вітаўт Тумаш, Янка... Болей »

Усім вядомы ўступ з "Ружы": У енку віхроў між забытымі мапламі чуцен крык роспачы: "Калі ж падымем галовы нашы з акрываўленага ложа? Калі ж на лоне народу супачнем у славе кароны? Хто дасьць нам адказ?" А сьнегавы вужака, прыпадняўшы галаву сваю над магіламі і абвіваючы дрэва шыбеніцы шалясьціць: "Ніхто... Болей »

pdf

100 гадоў таму, амаль адначасова і нібыта без аніякай вонкавай сувязі паміж сабой, адбыліся дзве падзеі. У лютым 1902 г. (паводле іншых звестак, 1903 г.) памёр Міхал Міцкевіч, бацька Якуба Коласа і прататып Міхала з “Новай Зямлі”. Узімку 1902–1903 гг. з некалькіх студэнцкіх гурткоў Вільні, Менска і Пецярбурга... Болей »

pdf

Адраджэнне й Рэфармацыя. Адраджэнне як радыкальная перабудова еўрапейскай культуры і свядомасці істотна закранула Вялікае Княства Літоўскае і ў прыватнасці Беларусь. Яно было абумоўлена крызісам традыцыйнага, сярэднявечна-феадальнага грамадства, якаснымі зменамі ў эканамічным і сацыяльна-палітычным стане... Болей »

pdf djvu

* Міхаіл Савіцкі. Шлях да абнаўлення бацькаўшчыны * Юрый Смірноў, Міналай Сташкевіч. Цана ісціны * Сяргей Мацюнім. Ці быць «навуцы пра Беларусь»? * Эдуард Загарульсні. Краязнаўства ўчора і сёння * Анатоль Цітоў. У цені двухгаловага арла * Генадзь Каханоўсні. Старыя музеі * Янка Купала. Публіцыстычныя... Болей »

djvu

* Выхоўваць гісторыяй * Алесь Петрашкевіч. «...До основанья, а затем...» * Вадзім Круталевіч. Рыжскі мірны дагавор * Помнік на Буйніцкім полі * Янка Купала. Публіцыстычныя артыкулы 1919—1920 гг. * З дакументаў трыццатага года * Ірына Багдановіч. Летаргія. Верш * Людміла Паўлікава. Магіла паэта. Верш... Болей »

pdf

* Алег Трусаў. Чарнобыль і наша гістарычная спадчына * Вячаслаў Ракіцкі. Беларусы і беларусістыка на амерыканскім кантыненце * Леў Казлоў. «Літванія» — падарожжа ў Беларусь XVIII стагоддзя * Анатоль Сабалеўскі. Адметны след * Вячаслаў Рагойша. Арыштаваныя пераклады * Пятро Бітэль. I нашых трапіла туды... Болей »