Пошук

Пасля доўгага перадкаляднага посту скаромная ежа на святочным стале і гарэлка ў пэўнай ступені падкрэслівалі ўрачыстасць застолля і яго значнасць. 3 гэтага ж дня, вечарам, пачыналі хадзіць калядоўшчыкі з абрадамі слаўлення і добрых зычэнняў гаспадарам і членам іх сямей. 3 незапамятных часоў хаджэнням... Болей »

Począwszy od roku bieżącego w Białymstoku będzie wychodził kwartalnik pod nazwą "Bia­łostocczyzna". Myśl o powołaniu periodyku pojawiła się w białostockim środowisku naukowym. Istnieje po­trzeba prezentacji i popularyzacji wiedzy o re­gionie, opartej o rzetelne badania naukowe. Białostockie Towarzystwa... Болей »

W smętnej scenerii białostockich uliczek po­krytych kałużami błota nie zwracał szczegól­nej uwagi drewniany parterowy domek usy­tuowany na rogu ulic Białej i Zielonej — stano­wiący od niedawna własność młodego małżeń­stwa — Rozalii z domu Sofer i Marka Zamen­hofa. Marek z zawodu nauczyciel — czyli mełamed... Болей »

W bieżącym roku Białostockie Towarzystwo Naukowe obchodzi jubileusz 25-1ecia swojego powstania. Zrodziła je potrzeba zainicjowania badań nad problemami regionu. Białostocczyzna, z racji swego peryferyjnego położenia, leżąca na sty­ku osadnictwa różnych grup etnicznych i kul­turowych, wchodząca w przeszłości... Болей »

W poprzednim artykule przedstawiano po­krótce zarys dziejów prawosławia w Polsce pół­nocno-wschodniej oraz najciekawsze zabytki malarstwa ikonowego na naszym obszarze. Tekst niniejszy jest próbą rozszyfrowania tre­ści ikonograficznych najczęściej występujących na naszym terenie tematów w wizerunkach... Болей »

Termin antroponimia (od greck. anthrópos 'człowiek' + ónyma 'imię') oznacza naukę zaj­mującą się badaniem różnych typów imion oso­bowych. W sferze jej zainteresowań znajdują się imiona własne, imiona po ojcu (łąc. patro­nimicum), nazwiska, przezwiska, pseudonimy, kryptonimy, ponadto nazwy herbowe, plemien­ne... Болей »

Sposób odżywiania się w XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej należy do słabiej zbadanych działów kultury materialnej. Źródła są bardzo fragmentaryczne i dotyczą tylko niektórych produktów, niektórych środowisk, niektórych zwyczajów kulinarnych i nawyków konsump­cyjnych w bardzo wąskim zwykle przedziale czasowym.... Болей »

Sytuacja Rzeczypospolitej w schyłkowym okresie panowania Augusta II była bardzo tru­dna. Trwała wojna siedmioletnia (1756—1763), przez ziemie Rzeczypospolitej przetaczały się obce wojska, głównie rosyjskie i pruskie, któ­re niemiłosiernie grabiły ludność. Na domiar złego Fryderyk II zalewał kraj fałszywą... Болей »

Dobra goniądzkie Radziwiłłów od 1530 r. sąsiadowały od południa z włością knyszyńską. Ta powstała w wyniku akcji Bony, która zmusiła właścicieli „Państwa Rajgrodzko-Goniądzkiego" do ustąpienia na rzecz młodego króla Zygmunta Augusta części należących do nich puszcza i nowo zasiedlonych. Darowizny dokonał... Болей »

Już we wczesnym średniowieczu przez ziemie Podlasia przebiegały ważne drogi handlowe. Największe znaczenia miał tranzytowy szlak bałtycko-czarnomorski, który na znacznym odcinku biegł wzdłuż Bugu. To przy nim rozwi­nął się Drohiczyn, ważny ośrodek handlu Rusi z Polską i strefą nadbałtycką. Tędy wiodła... Болей »

Aleksander Chodkiewicz wojewoda nowogrodzki, marszałek wielki litewski, w 1498 r. sprowadził do Gródka mnichów z Ławry Pieczerskiej w Kijowie. Mnisi zaczęli budować tam klasztor. Jednak sąsiedztwo gwarnej rezydencji magnackiej kolidowało z pustelniczą regułą zakonu. Poprosili więc swego ktitora o pozwolenie... Болей »

Pradzieje Brańska i okolic nie są jeszcze dostatecznie poznane. Nie prowa­dzono tutaj kompleksowych badań wykopaliskowych, a jedynie krótkotrwałe prace badawcze i ratownicze na kilku stanowiskach. W opracowaniu niniej­szym wykorzystano dotychczasowe publikacje (sprawozdania opisujące przede wszystkim... Болей »

Dolina rzeki Biebrzy wraz z dolinami uchodzących do niej dopływów zawsze stanowiła niezwykle trudny teren do komunikacji. Nie było możliwe posługiwanie się drogami lądowymi, które łączyłyby osady położone na północnej krawędzi doliny z osada­mi na skraju południowym. Nie dotyczyło to oczywiście zim względnie... Болей »

Od połowy XVII w. coraz bardziej rosła w Rzeczypospolitej rola magnaterii. Szczyto­wy wzrost jej znaczenia nastąpił niewątpliwie w epoce saskiej, kiedy to magnaci mieli de­cydujący wpływ na władzę w państwie i jego politykę. Ten system rządów, określany jako oligarchia magnacka, powodował decentralizację... Болей »

W 1996 r. Profesor doktor habilitowany Stanisław Alexandrowicz obchodził 65 rocznicę urodzin. Z okazji tego jubileuszu warto byłoby przybliżyć czytelnikom Białostoc­czyzny sylwetkę Profesora przez wiele lat związanego z naszym regionem. Stanisław Alexandrowicz urodził się 5 kwietnia 1931 r. w Wilnie... Болей »

Krzyżacki opis drogi z Wizny na wschód z 1396 r. wiodącej wzdłuż rzek Narwi i Supraśli wspomina na tym terytorium tylko o lasach i łąkach, wymienia też jedynie na­zwy rzeczek: Neresna (Nereśl), Gestra (Jaskra), Succresla (Supraśl), Ploska (Płoska), Swizlocze (Świsłocz) i dodaje, że pierwsze wsie są dopiero... Болей »

Ludwika Karolina Radzi­wiłłówna, jedyna córka Bogusła­wa Radziwiłła, koniuszego litew­skiego i Anny Marii Radziwiłłów­ny, córki Janusza Radziwiłła, wo­jewody wileńskiego, hetmana wielkiego litewskiego, nie docze­kała się pochlebnej literatury na swój temat. Epitety, jakimi była określana po swoim ślubie... Болей »

Na temat Radziwiłłów linii birżańskiej pisano już dość dużo, sporo także na temat ich klienteli. W dużej mierze jest to zasługą Urszuli Augustyniak, Janusza Tazbira oraz Eweliny Kozak. Pewne informacje na ten temat znaleźć możemy w książce Czaplińskiego i Długosza oraz innych autorów. Stosunkowo duża... Болей »

Archiwa kościelne na Litwie powstały wraz z chrztem tego kraju i założeniem bi­skupstwa wileńskiego. Od początku w Archiwum Katedry Wileńskiej gromadzono najważ­niejsze dokumenty kościelne z terenu całej diecezji. Pierwsze próby porządkowania zasobu archiwum podjął biskup Jan z książąt litewskich. W... Болей »

W 1875 r. podróżujący Bugiem Zygmunt Gloger dotarł do Drohiczyna. Wrażenia z tego miasta opublikował w 1903 r. w książce Dolinami rzek. Opisy podróży wzdłuż Niemna, Wisły, Bugu i Biebrzy. Pisał w niej: Drohiczyn nie miał swojego historyka, któryby dzieje jego wyczerpał i w żywym obrazie przedstawił...... Болей »