Адзінае на патрэбу
Бандарук Канстанцін
„Ойча наш...” - „Хай прыйдзе Царства Тваё”
Мільёны вернікаў, а разам зь імі і мы штодзень паўтараем словы Малітвы Гасподняй „Ойча наш... хай прыйдзе Царства Тваё”. Аднак ці напэўна добра разумеем сэнс гэтых слоў? Няўжо Царства не прыйшло і не знаходзіцца ўжо ўнутры нас, як сказаў Ісус Хрыстос? (Лук. 17, 21).
Царства Божае — гэта Божае панаваньне. Яно пашыраецца на ўвесь сусьвет і на чалавечую душу. У прыродзе яно зьяўляецца неаспрэчным фактам і ажыцьцяўляецца шляхам безумоўнага выкананьня законаў прыроды, дадзеных Тварцом сусьвету. „Госпад паставіў пасад Свой на нябёсах і Царства Ягонае над усім пануе”, — кажа Давід у 102 Псальме (19). Царства Божае зьмяшчаецца таксама ў сэрцы чалавека, аднак у ніводнае сэрца Бог не ўрываецца гвалтам. Яно ажыцьцяўляецца толькі са згоды самога чалавека (параўн: Адкр. 3, 20).
У сэнсе Божага панаваньня Царства бачым ужо ў Старым Запавеце, калі Ізраіль знаходзіўся пад непасрэдным Божым кіраўніцтвам, пакуль не пажадаў мець зямнога цара. Гэта быў сумны паварот у гісторыі старазапаветнай Царквы. Аб гэтым так гаворыцца ў Сьвятым Пісаньні: „І сабраліся ўсе старэйшыны Ізраіля і прыйшлі да Самуіла ў Раму і сказалі яму: вось ты састарэў а сыны твае ня ходзяць шляхамі тваімі. І так устанаві над намі цара, каб ён судзіў нас, як у іншых народаў. І не спадабалася слова гэтае Самуілу... і маліўся Самуіл Госпаду, і сказаў Госпад Самуілу: паслухай голасу народу ўва ўсім, што яны гавораць табе, бо не цябе яны адкінулі, але Мяне, каб Я не панаваў над імі” (1 Цар. 8, 4-7). Аднак, калі цары ізраільскія ўводзілі народ у ідалапаклонства, прарокі заклікалі народ вярнуцца да жывога Бога і прызнаць Яго панаваньне над сабою.
Ува ўсіх старазапаветных прароцтвах мы знаходзім прадказаньні аб Хрысьце-Месіі, Які будзе царстваваць над Сваім народам. У Кнізе прарока Міхея сказана: „Госпад будзе царстваваць над імі на гары Сыёне ад цяпер і навекі” (4, 7). А ў Кнізе Захарыі чытаем: „Вось цар Твой ідзе да цябе справядлівы і збаўляючы, лагодны, сядзячы на асьліцы і маладым асьле... і Ён абвясьціць мір народам і панаваньне Яго будзе ад мора да мора і ад ракі да канцоў зямлі” (9, 9-10).
Царства Божае не ажыцьцявілася ні ў Старым Запавеце, ні ў межах аднаго толькі ізраільскага народу, хаця ў сэрцах асобных праведнікаў яно зьзяла незвычайнай прыгажосьцяй і боскай веліччу. Аднак прароцтвы нагадвалі зноў і зноў, што Царства Божае прыйдзе і яно будзе панаваньнем Месіі. Хрыстос запэўніў, што ў Царстве Нябесным зьбяруцца прадстаўнікі ўсіх народаў зямлі: „Многія прыйдуць з Усходу і з Захаду і засядуць за сталом з Аўраамам, Ізаакам і Якубам у Царстве Нябесным” (Мацьв. 8, 11).
Прыйшоў час, калі на беразе Ярдана раздаўся голас апошняга старазапаветнага прарока Яана Хрысьціцеля: „Пакайцеся, бо наблізілася Царства Нябеснае” (Мацьв. 3, 2). Гэтыя-ж словы прагучэлі затым з вуснаў самога Ісуса Хрыста на пачатку Яго публічнага служэньня. Са слоў Яана і Хрыста бачна, што Царства Божае зьявілася разам з прыходам на сьвет Хрыста-Месіі. У шматлікіх прытчах Хрыстос тлумачыў сутнасьць, рост, разьвіцьцё і канчатковую перамогу Царства. На пытаньне Пілата Ісус адказаў: „Царства Маё ня з гэтага сьвету” (Яан. 18, 36). Удзельнікам гэтага Царства ня можа быць аднак той, „хто не народзіцца ад вады і Духа” (Яан. 3, 3-5). Паводле Хрыста, шлях у Царства Божае вядзе праз духоўныя народзіны, ад Слова Божага і Сьвятога Духа. Такім чынам Царства Божае нішто іншае як панаваньне Хрыста ў адроджаным сэрцы. Паводле Евангельля, Царства Божае трэба „шукаць”. Умовы пасьпяховых пошукаў гэта вызваленьне ад празьмернай нагрузкі, ад балясту зямных клопатаў, якія тармозяць імкненьне да запаветнай мэты. Таму і Хрыстос гаворыць: „Не турбуйцеся, што есьці, піць, у што апрануцца”. Неабходная ўмова посьпеху — мэтанакіраванасьць, энэргія і асабістыя намаганьні. „Царства Нябеснае сілай дасягаецца” (Мацьв. 11, 12), — сказана ў Евангельлі. Пад намаганьнем падразумяваецца ўнутраная дысцыпліна, духоўная засяроджанасьць, праца над сабою, жыцьцё паводле Божай праўды. Усё гэта патрабуе намаганьня, натугі, пільнасьці і праніклівасьці, але ў Царства Божае няма іншага шляху.
Царствам Божым паклікана стаць Царква Хрыстовая. Яна, сама напоўненая і ажыўленая Сьвятым Духам, павінна знаходзіцца пад кіраўніцтвам Хрыста і сваёй задачай лічыць прапаведаваньне Евангельля ўсім народам (Марк. 16, 15). На жаль, Царква не заўсёды належна выконвала сваё заданьне, страціла свой апостальскі імпэт і занядбала сваю місію ў сьвеце.
Калі аднак духоўныя народзіны ўчыняюць сэрца носьбітам Царства Божага, дык аб якім прыходзе Царства мы просім у малітве „Ойча наш”? Вымаўляючы гэтыя словы мы просім больш поўнага панаваньня Хрыста ў нашым сэрцы, бо ведаем, колькі ў нашым жыцьці супраціву волі Божай і непадпарадкаваньня ёй.
Аб гэтым росьце Хрыстовага панаваньня ў нашых сэрцах Апостал Пётр гаворыць: „Дзеля гэтага, браты, больш і больш намагайцеся рабіць цьвёрдым вашае пакліканьне і абраньне: гэтак паступаючы ніколі не спатыкнецеся” (1 Пятр. 1, 10). І калі „Царства Божае ня ежа і не пітво, але праведнасьць і мір і радасьць у Сьвятым Духу” (Рым. 14, 17), дык ясна, што менавіта гэтыя якасьці павінны расьці і ўмацоўвацца ў нашых сэрцах. Паколькі-ж гэты рост незавершаны, мы ўсклікаем „хай прыйдзе Царства Тваё”.
Хрыстос вучыць нас маліцца аб прыходзе Царства Божага яшчэ і таму, што ня споўніліся яшчэ прароцтвы аб новым небе і новай зямлі. „Ня будзе чыніць зла ні шкоды на сьвятой гары Маёй, бо зямля будзе напоўнена веданьнем Гасподнім, як воды напаўняюць мора”, — чытаем у Кнізе прарока Ісаі (11, 9). „Вось Я ствару новае неба і новую зямлю і ранейшае ўжо ня будзе згадвацца і ня прыйдзе на думку. А вы будзеце весяліцца і радавацца навекі з таго, што Я ствараю” (65, 17-18). „Мы-ж чакаем паводле Яго абяцаньня новага неба і новай зямлі, на якіх праўда жыве”, — пісаў Апостал Пётр (1 Пятр. 3, 13).
Ведаючы пра гэтыя абяцаньні Божыя мы ўсклікаем: „Хай прыйдзе Царства Тваё” — новае неба і новая зямля, на якіх жыве праўда.